Komunikat Biskupów Śląska

SŁOWO BISKUPÓW DIECEZJI Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

W SPRAWIE TROSKI O JAKOŚĆ POWIETRZA

 

Bracia i
Siostry!

Jako pasterze
diecezji położonych na terenie województwa śląskiego zwracamy się do was w
ważnej sprawie społecznej. Dotyczy ona każdego z nas. Chodzi o negatywne
zjawisko tzw. niskiej emisji pyłów i szkodliwych gazów pochodzących z kotłowni
węglowych oraz domowych pieców grzewczych, powodujących zanieczyszczenie
powietrza pyłem zawieszonym.

        Bardzo
wysokie stężenia pyłu zawieszonego, przekraczające czasami wielokrotnie
określone normy, występują w całym regionie w sezonie grzewczym, zwłaszcza
podczas niekorzystnych warunków meteorologicznych, związanych z bezwietrzną
pogodą, brakiem opadów atmosferycznych, a także podczas niskich temperatur. W przypadku
naszego województwa duży wpływ na jakość powietrza ma również największa w
skali kraju gęstość zaludnienia, która powoduje niebezpieczne stężenie pyłów
emitowanych z domów usytuowanych w gęstej zabudowie. Przyczynia się również do
tego intensywny ruch samochodowy.

        Główną
przyczyną zanieczyszczeń jest emisja niebezpiecznych substancji chemicznych
z indywidualnego ogrzewania budynków. Ten stan dotyczy również dużych
miast ze starą, wielorodzinną zabudową mieszkaniową. Jest konsekwencją spalania
materiałów opałowych złej jakości, w paleniskach o niskich parametrach
energetycznych. To powoduje, że od października do kwietnia jakość
powietrza ulega znacznemu pogorszeniu, a obecność pyłu zawieszonego
w atmosferze działa negatywnie, przede wszystkim na człowieka. Jak
informują lekarze i naukowcy, prowadzi do chorób układu oddechowego i
krążenia, zaś zawarte w nim związki chemiczne są rakotwórcze.

        Stajemy
więc przed poważnym wezwaniem, polegającym na podjęciu wspólnych działań,
których celem jest radykalna zmiana jakości powietrza, którym na co dzień
oddychamy. Opracowane i realizowane przez samorządy plany likwidowania tzw.
niskiej emisji trzeba już dzisiaj wzmocnić ekologicznym rachunkiem sumienia.
Wzywa nas do tego nie tylko papież Franciszek w encyklice „Laudato si", ale także zdrowy rozsądek i wola przestrzegania Bożych
przykazań, zwłaszcza przykazania: nie
zabijaj!
Powietrze powinno być oczyszczone z efektów ludzkiej
lekkomyślności, szczególnie teraz w okresie grzewczym, kiedy niefrasobliwie
spala się w piecach m.in. śmieci, odpady i przedmioty plastikowe. Nie wolno,
ogrzewając mieszkanie lub dom, przyczyniać się do „małych katastrof
ekologicznych". Odejście od takiego postępowania będzie wyrazem troski o nasze
zdrowie i wczesną profilaktyką, zapobiegającą licznym chorobom. Od naszej
świadomości i odpowiedzialności zależy, czy powietrze w miejscowości
naszego zamieszkania i całego regionu będzie służyło naszemu zdrowiu.

        Drodzy
Diecezjanie! Mieszkańcy województwa śląskiego!

        Zdajemy
sobie sprawę z tego, że istnieją także ekonomiczne przyczyny opisanych wyżej
zjawisk. Wielu mieszkańców naszego województwa - mimo najlepszej woli - nie
stać na wymianę pieców grzewczych na bardziej ekologiczne i zakup lepszej
jakości węgla. W tym zakresie oczekujemy skutecznego wsparcia.
Poszczególne samorządy dotują już instalację ekologicznych źródeł ciepła.
Potrzebne są jednak ogólnopolskie, rządowe rozwiązania systemowe. Z tym łączy
się likwidacja trudnych do pokonania barier biurokratycznych oraz opracowanie
innych form pomocy. Bardzo liczymy na to, że przepisy państwowe
i samorządowe będą uwzględniać sytuację ekonomiczną tych, których nie stać
na zakup nowego pieca lub jego modernizację, a także na nabywanie węgla lepszej
jakości lub innego, proekologicznego opału.

Raz jeszcze
prosimy, podejmijmy wszyscy działania na rzecz wspólnego dobra, jakim jest
zdrowe i czyste powietrze. Zachęcamy władze samorządowe miast i gmin
naszego województwa do radykalnego działania w tym zakresie.

Bracia i
Siostry!

        Wiek
XXI, jak i poprzedni, możemy określić cywilizacją ciepła. Aby je uzyskać,
musimy za nie płacić wysoką cenę. Niestety, często na skutek emisji pyłów
i szkodliwych substancji do atmosfery płacimy za ciepło uszczerbkiem na
własnym zdrowiu. Nadszedł czas, abyśmy się zmierzyli z tym wezwaniem i wspólnie
zadbali o nasz wspólny dom.

Bądźmy obrońcami
środowiska naturalnego, a nasz ekologiczny wysiłek niech błogosławi Ten, który
powierzył człowiekowi - dobremu rządcy całą ziemię. Niech nasze wspólne
działania w „trosce o wspólny dom" błogosławi Bóg Wszechmogący, Ojciec, Syn
i Duch Święty!

 

        Podpisali:

 

†Wiktor Skworc, Arcybiskup Metropolita Katowicki

†Jan Kopiec, Biskup Gliwicki

†Andrzej Czaja, Biskup Opolski    

†Grzegorz Kaszak, Biskup
Sosnowiecki

 

Katowice-Gliwice-Opole-Sosnowiec, 13 listopada 2015
r.