Kościół widzi
w nabożeństwie do Serca Jezusowego znak miłości Boga ku ludziom. Chce także
rozbudzić w sercach ludzkich wzajemną miłość ku Bogu poprzez to nabożeństwo.
Nadto sam Chrystus nadał temu nabożeństwu wybitnie
kierunek ekspiacyjny: ma nas ono uwrażliwiać na grzech, mobilizować w imię
miłości Chrystusa do walki z nim oraz do wynagradzania za tych, którzy
najwięcej ranią Boże Serce.
Bóg jest
miłością. Z miłości Bożego Serca istnieje cały wszechświat i rodzaj ludzki.
Kiedy
zaś rodzaj ludzki sprzeniewierzył się Panu Bogu, swojemu Stwórcy, Bóg nadal go
nie przestał miłować. Dowodem zaś tej niepojętej miłości było to, że dał
swojego Syna.
Uosobieniem
tej największej Bożej miłości jest Serce Jezusowe. Ta właśnie miłość dla
rodzaju ludzkiego kazała Jezusowi przyjść na ziemię, przyjąć dla zbawienia
rodzaju ludzkiego okrutną mękę i śmierć. Z miłości tego Serca powstał Kościół,
sakramenty święte, a wśród nich Sakrament Miłości - Eucharystia.
Nabożeństwo
do Serca Jezusowego nakłada także zobowiązania. Człowiek nie powinien nadużywać
dobroci Bożego Serca, a mieć do tego Serca nieograniczone zaufanie. Dlatego
może uciekać się do tegoż Serca we wszystkich swoich potrzebach.
Nie
powinien jednak ranić tegoż Serca na nowo grzechami. Kiedy jednak słabość
ludzka na nowo pchnie nas w bagno grzechu i w niewolę szatana, mamy prawo
zawsze ufać w miłosierdzie Boże, które gotowe jest przyjść nam z pomocą i nas wybawić.
Nabożeństwo do Najświętszego Serca Jezusowego skłania również
do aktów pokutnych za grzechy innych. Kto miłuje Boże Serce, ten będzie starał
się temuż Sercu wynagradzać za grzechy braci. Tak
więc nabożeństwo to budzi także świadomość
i odpowiedzialność społeczną. Nabożeństwo
do Serca Jezusowego nagli do naśladowania cnót tego Serca - a przede wszystkim
miłości we wszelkich jej przejawach. Istnieją rozmaite formy czci
Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Pierwszą
z nich jest coroczna uroczystość, obchodzona w piątek po oktawie Bożego
Ciała.
Miesiąc czerwiec jest
miesiącem Serca Jezusowego; szczególnym orędownikiem tej formy kultu był papież
Leona XIII (+ 1903) i jego następcy.
Często
spotyka się także wizerunki Serca Jezusowego: w postaci medalików, obrazków, obrazów
ściennych, figur. Liczne są także świątynie poświęcone Sercu Jezusa - w samej
Polsce jest ich ok. 400. Wiele
narodów i państw poświęciło się Sercu Pana Jezusa, m.in. Ekwador, Kolumbia,
Belgia, Hiszpania, Francja, Meksyk, Polska. Istnieją też zakony pod nazwą Serca
Jezusowego - m.in. sercanki, siostry Sacre Coeur, siostry urszulanki Serca
Jezusa Konającego. Istnieją
także konkretne pobożne praktyki ku czci Serca Jezusowego.
Godzina
święta
wywodzi się od św. Małgorzaty Marii Alacoque. Pan Jezus wyraził życzenie, aby
wierni w nocy z czwartku na pierwszy
piątek miesiąca adorowali, chociaż przez godzinę, Najśw. Sakrament dla
uczczenia konania Chrystusa w Ogrodzie Oliwnym. Praktykę tę przyswoiło sobie
bardzo wiele parafii, odprawiając specjalne adoracje w godzinach wieczornych.
Pan Jezus dał także św. Marii Małgorzacie obietnicę, że kto przez dziewięć
kolejnych pierwszych piątków przystąpi do Komunii świętej i ofiaruje ją
jako wynagrodzenie za grzechy własne i
rodzaju ludzkiego, temu Boże Serce zapewni miłosierdzie w chwili zgonu, że nie
umrze bez Jego łaski. Kościół wprawdzie nie zaaprobował urzędowo tej obietnicy,
pozwala jednak ufać, że zostanie ona wypełniona. Praktyka ta przyczyniła się do
spopularyzowania zwyczaju częstej Komunii świętej.
Pierwsze litanie
do Najśw. Serca Jezusowego powstały w XVII wieku. Obecna pochodzi z wieku
XIX. Jej początek miał miejsce w
klasztorze sióstr francuskich wizytek. Zatwierdził ją do odmawiania publicznego
papież Leon XIII 2 kwietnia 1889 roku. On też dołączył do Litanii akt
poświęcenia rodzaju ludzkiego Najśw. Sercu Jezusowemu. Papież Pius XI dodał
akt Wynagrodzenia Sercu Jezusowemu, który nakazał odmawiać co roku w
uroczystość Serca Jezusowego.
Kult Serca
Jezusowego jest szczególnie żywy w Polsce. Nasz kraj można nazwać drugą (po Francji) ojczyzną
czci Serca Jezusowego; takiego określenia użył niegdyś ks. kard. Karol Wojtyła.
Siostry ze zgromadzenia wizytek przyczyniły się w największym stopniu do
rozpowszechnienia tego kultu. Przybyły one do Krakowa w 1681 roku, wkrótce po objawieniach. Kraków
zyskał miano polskiej stolicy nabożeństwa do Serca Jezusowego.